Przejdź do głównej treści Przejdź do wyszukiwarki

Wystawa "Czas decyzji, czas walki..."

Utworzono dnia 30.04.2021

Z okazji miejskich obchodów 100. rocznicy wybuchu III powstania śląskiego pragniemy Państwa zaprosić do obejrzenia wystawy pt. "Czas decyzji, czas walki. Piekary Śląskie w okresie plebiscytu i powstań śląskich w latach 1919-1920-1921". Wystawa powstała z inicjatywy Urzędu Miasta w Piekarach Śląskich, a jej autorem jest Łukasz Żywulski, kierownik Biblioteki Centralnej i opiekun Izby Regionalnej. Przy powstaniu ekspozycji uczestniczyła także Monika Tomys - korekta, Leszek Bensz - konsultacje i Marzena Szaton - projekt graficzny.

Wystawa będzie prezentowana w dwojaki sposób. W postaci wielkoformatowych plansz na Placu Noblistów Śląskich w Piekarach Śląskich oraz w formie elektronicznej w Śląskiej Bibliotece Cyfrowej. Kliknij tutaj, by zobaczyć wystawę bez wychodzenia z domu.

Plebiscyt na Górnym Śląsku i trzy powstania w latach 1919-1920-1921 uznawane są za jedne z najważniejszych wydarzeń w dwudziestowiecznej historii regionu, o który po I wojnie światowej toczył się spór pomiędzy Polską i Niemcami, zarówno na froncie dyplomatycznym jak i wojskowym. Kwestia górnośląska, która dotyczy także dzisiejszego miasta Piekary Śląskie, a dokładniej gmin będących kiedyś odrębnymi jednostkami samorządowymi (Niemieckie Piekary, Szarlej, Brzozowice, Kamień, Brzeziny Śląskie, Dąbrówka Wielka, Kozłowa Góra), miała bezdyskusyjnie ogólnoeuropejski wymiar i była skomplikowamym procesem historycznym. Jego poznanie jest kluczem do zrozumienia relacji polsko-niemieckich na początku lat 20-tych XX wieku i w późniejszym okresie poprzedzającym II wojnę światową.

Powstania śląskie i plebiscyt były wydarzeniami, w których najważniejszą rolę odegrali sami mieszkańcy Górnego Śląska. Przy urnach plebiscytowych, na wiecach politycznych i po obu stronach barykad, w trakcie trzech powstań śląskich starli się dotychczasowi sąsiedzi, bliżsi i dalsi kuzyni, koledzy ze szkoły, dawni towarzysze broni z armii pruskiej z I wojny światowej, górnicy mówiący zarówno „Szczęść Boże” jak i „Glück auf”.

Zagadnienie powstań śląskich na ziemi piekarskiej było już przedmiotem zainteresowania lokalnych badaczy, ale należy zdawać sobie sprawę z faktu, że w tej kwestii nie wszystkie karty zostały odsłonięte. Niniejsza wystawa jest jedynie próbą zwięzłego zaprezentowania kwestii górnośląskiej, z uwzględnieniem Piekar Śląskich. Celowym zabiegiem jest jednak osadzenie tych wydarzeń w szerszym kontekście, tak aby odbiorca mógł zrozumieć procesy dziejące się w Piekarach na tle całego regionu górnośląskiego. Wyzwaniem dla historyków na kolejne lata powinna być kompleksowa monografia poświęcona udziałowi piekarzan w omawianych wydarzeniach, ponieważ zaprezentowane na wystawie piekarskie epizody są jedynie małym wycinkiem ich właściwego wkładu w ustanowienie polskiej państwowości w części Górnego Śląska po I wojnie światowej.
 

Kalendarium

 


 

Licznik odwiedzin:

W tym tygodniu: 145

W poprzednim tygodniu: 808

W tym miesiącu: 1986

W poprzednim miesiącu: 3225

Wszystkich: 357998